หมอนรองกระดูกทำหน้าที่เหมือนกับโช๊คอัพของรถยนต์ คือ ทำให้กระดูกสันหลังยืดหยุ่นและรับแรงกระแทกของน้ำหนักตัวจากการเคลื่อนไหวดังนั้นการใช้งานหนักในชีวิตประจำวัน หรืออายุที่เพิ่มขึ้น ก็เป็นสาเหตุที่ทำให้หมอนรองกระดูกเสื่อมสภาพได้ เมื่อหมอนรองกระดูกมีสภาพเสื่อม ความสูงของหมอนรองกระดูกลดลง และมีการฉีกขาดของเนื้อเยื่อหมอนรองกระดูก ทำให้แกนหมอนรองกระดูกหลุดรอดมาภายนอก และกดทับเส้นประสาทไขสันหลังได้
อาการของ โรคหมอนรองกระดูกสันหลัง กดทับเส้นประสาท •อาการปวดหลัง สะโพกและปวดร้าวลงขาข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างรุนแรง อาการปวดมากขึ้นเวลาไอ หรือจาม
•อาการอ่อนแรงกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อสะโพกกล้ามเนื้อในการกระดูกข้อเท้าและ ปลายนิ้วหัวแม่เท้า
•อาการชาบริเวณปลายเท้า โดยเฉพาะบริเวณง่ามนิ้วหัวแม่เท้ากับนิ้วเท้าที่ 2
•อาการผิดปกติของระบบขับถ่าย ในบางรายที่มีอาการรุนแรงมากๆ จะมีความผิดปกติของระบบขับถ่ายร่วมด้วย เช่น ไม่สามารถควบคุมการอุจจาระหรือปัสสาวะได้ ซึ่งจำเป็นต้องผ่าตัดรักษาอย่างเร่งด่วน มิฉะนั้นระบบขับถ่ายอาจไม่สามารถฟื้นคืนได้ตามปกติ
การ รักษาโรคหมอนรองกระดูกสันหลัง กดทับเส้นประสาท 1. รักษาโดยการลดน้ำหนักและ หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดอาการเพิ่มขึ้น ได้แก่
-การยกของหนัก
-การนั่งรถยนต์นานๆ
-หลีกเลี่ยงอาการท้องผูกหรือเบ่ง ถ่ายอุจจาระแรงๆ เป็นต้น เนื่องจากทำให้เกิดแรงดันในหมอนรองกระดูกสูง เป็นสาเหตุให้หมอนรองกระดูกทนแรงดันไม่ได้ เกิดการแตกของหมอนรองกระดูกตามมา
2. ยาต้านการอักเสบ NSAIDS, ยาคลายกล้ามเนื้อ
3. กายภาพบำบัดและใช้เสื้อพยุงหลัง ช่วยในการลดอาการปวด และทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวัน ได้ปกติเร็วขึ้นหลักการของการใส่เสื้อพยุงหลัง ในผู้ป่วยโรคหมอนรองกระดูกสันหลังกดทับเส้นประสาท คือ การทำให้หน้าท้องกระชับขึ้นจะช่วยลดแรงดันในหมอนรองกระดูกสันหลังได้ ร่วมกับจำกัดความเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลัง ทำให้อาการปวดลดลง
4. การผ่าตัด ข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดมีดังนี้
1.ผู้ป่วยที่มีอาการปวดมากจนทนไม่ได้ แม้จะรักษาโดยรับประทานยา พักและกายภาพบำบัดเต็มที่แล้วก็ยังไม่สามารถทำงาน หรือใช้ชีวิตได้ตามปกติ
2.มีอาการชา อ่อนแรง หรือกล้ามเนื้อขาลีบอย่างชัดเจน
3.มีปัญหาระบบขับถ่ายผิดปกติชัดเจน จากความผิดปกติของเส้นประสาท เช่น กลั้นอุจจาระหรือปัสสาวะไม่ได้
ปัจจุบันมีการพัฒนาเทคนิค และเครื่องมือในการผ่าตัดที่ดีขึ้นมาก สามารถทำการผ่าตัดได้สะดวกขึ้นลดภาวะการเสียเลือดหรือภาวะแทรกซ้อน ลดระยะเวลาในการผ่าตัดและพักฟื้นหลังผ่าตัดได้มากการใช้กล้องส่องขยายช่วยในการผ่าตัด ก็ถือเป็นอีกนวัตกรรมหนึ่งที่ช่วยให้การผ่าตัด เป็นไปอย่างราบรื่นและลดภาวะแทรกซ้อนได้มาก
กล้องส่องขยายช่วยในการผ่าตัดอย่างไร
(Microscopic Spine Surgery) โดยทั่วไป การผ่าตัดกระดูกสันหลังกดทับเส้นประสาท ศัลยแพทย์กระดูกจะใช้เครื่องมือในการตัดกระดูก และเอ็นพังผืดเพื่อขยายโพรงประสาทคลายการกดรัดเส้นประสาท ในระหว่างทำการผ่าตัดบางตำแหน่งของโพรงประสาท อาจตีบแคบมากๆทำให้มองเห็นเส้นประสาทได้ไม่ชัดเจน การสอดใส่เครื่องมือผ่าตัดอาจเป็นอันตรายต่อเส้นประสาทได้การผ่าตัดกระดูกสันหลัง, หมอนรองกระดูกสันหลังโดยการส่องกล้องขยายนั้น สามารถที่จะลดขนาดแผลผ่าตัดให้เล็กลงได้ โดยที่กล้องขยายจะมาช่วยให้ศัลยแพทย์สามารถ ที่จะมองเห็นรายละเอียดในการผ่าตัดได้อย่างชัดเจน
การผ่าตัดแบบแผลเล็กส่งผลดี ทำให้การบาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อและเส้นประสาทน้อยลง เสียเลือดน้อยลง เกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยลง ผ่าตัดได้รวดเร็วขึ้น รวมถึงระยะเวลาพักฟื้นภายหลังการผ่าตัดสั้นลงและสามารถกลับไปใช้ชีวิตปกติได้เร็วมากขึ้น
ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : https://bit.ly/3lZ6NuU
ขอบคุณข้อมูลจาก
นพ.ชัชวาล ปิยะวรรณสุทธิ์
ศัลยแพทย์ออร์โธปิดิกส์ เฉพาะทางกระดูกสันหลัง โรงพยาบาลนนทเวช
